Zwaar weer blog
Te druk bezig met rechtzetten van de stoelen op het dek van Titanic
AFM: 'Klachten mkb-ondernemers over bank meestal onterecht'
Mkb-ondernemers die klagen dat hun huisbank hen unfair behandelt, klagen meestal onterecht. Een bank die een mkb-klant naar het strafbankje verwijst, doet dat doorgaans op goede gronden. Wel moeten banken ondernemers veel beter uitleggen waarom de bank ingrijpt.
Dat concludeert de Autoriteit Financiƫle Markten (AFM) na een verkennend onderzoek op de afdelingen bijzonder beheer van vier grote banken. Bij bijzonder beheer brengen banken hun probleemkredieten onder. Dat zijn leningen waarvan de bank vreest dat de klant ze niet kan terugbetalen. Een relatief groot deel van de portefeuille probleemkredieten van banken bestaat uit leningen aan het midden- en kleinbedrijf.
Extra rentelasten
De klachten die de AFM binnenkrijgt volgen deels hetzelfde spoor. Banken zouden hun klanten zonder reden onder curatele plaatsen. Ze zouden ondernemers opzadelen met extra rentelasten, taxatiekosten en andere voorwaarden die de onderneming alleen maar verder in de problemen brengen. Ze zouden kredieten zonder reden opzeggen, geen sjoege hebben van de bedrijfstak waarin de onderneming actief is en onnodig aansturen op liquidatie van bedrijven. Oftewel: banken kijken alleen naar het eigenbelang en gaan desnoods over lijken om nog zo veel mogelijk geld uit geplaagde ondernemers te persen.
Allemaal niets van waar, stelt de AFM nu onversneden. De toezichthouder bekeek tientallen mkb-dossiers op de afdelingen bijzonder beheer van ING, Rabobank, ABN Amro en Deutsche Bank. Op de markt voor kredietverlening aan het mkb hebben deze vier banken samen een marktaandeel van ongeveer 95 procent. 'De AFM heeft niet kunnen vaststellen dat banken te snel overgaan tot overdracht van kredieten aan bijzonder beheer, het opzeggen van de kredietrelatie of dat zij op een faillissement aansturen. In de onderzochte dossiers heeft de AFM geen onredelijke maatregelen aangetroffen', vat de AFM zijn conclusies samen.
De toezichthouder verklaart de discrepantie tussen de beleving van de ondernemer en de werkelijkheid uit het bestaan van een 'verwachtingskloof'. Het primaire doel van de bank is het beperken van haar kredietrisico, terwijl de ondernemer vooral hulp verwacht van de bank. Hulp om de onderneming zonder problemen voort te kunnen zetten.
Positief
Wel moeten banken hun bijzonderbeheerklanten veel duidelijker vertellen waarom ze bepaalde maatregelen nemen en wat daarvan het doel is, aldus de AFM. De bank moet de ondernemer altijd respectvol blijven behandelen, benadrukt de toezichthouder. Blijkbaar gebeurt dat niet altijd. De vier banken zegden gisteren allemaal publiekelijk toe dat ze deze aanwijzing van de AFM zullen opvolgen. MKB-Nederland noemt het positief dat de AFM geen misstanden heeft kunnen ontdekken, maar stelt dat 'hiermee de onvrede bij en problemen van ondernemers niet zijn weggenomen'.
De Leidse hoogleraar reorganisatiemanagement Jan Adriaanse, die zelf onderzoek heeft gedaan naar het klantenmanagement op afdelingen bijzonder beheer, is niet verbaasd door de conclusies van de AFM. 'De ondernemer ervaart zijn toewijzing aan bijzonder beheer vaak als een nederlaag of als ongewenste intimiteit. Een ondernemer vindt het altijd vervelend als de bank zich met zijn bedrijfsvoering gaat bemoeien.' De ondernemer kijkt vaak met een roze bril naar zijn bedrijf, heeft Adriaanse gemerkt. 'Ondernemers die in de problemen zitten, gaan vaak in de kosten snijden, zonder naar de dieperliggende oorzaken van de problemen te kijken. Ze zijn als het ware bezig de stoelen en tafels op de Titanic recht te zetten. De bank kijkt meestal nuchterder naar de situatie.'